Skip to main content

Dan lova khaw din Tuichawngchhuah khua avanga buaina

ZORAM TODAY | March 1-14, 2016

February ni 26, 2016 tlai lam dar 3 vel khan Tuichawng chhaka khaw pakhat, Tuichawngchhuah-a SSA Primary School chu a kâng a; hemi chungchangah hian mawhphurtu nia ngaiin Mizo Students’ Union (MSU) hruaitu mi pakua chu Lunglei Police-te’n an man a, Lunglei District Jail-ah zan khat tângin, a tuk February ni 27, 2016 tlai lam dar 5 vel khan chhuah an ni leh ta a ni.
Dova khaw din nia MSU-in an sawi Tuichawngchhuah hi Belpei VC ram chhunga awm niin, kum 2011 census atanga a lan dan chuan chhungkaw 44 awmin mipa 115 leh hmeichhia 96 an awm a, an vaiin mi 211 an ni. Tun dinhmunah chuan chhungkaw 49 an awm a, mipa 124 leh hmeichhia 98 an awm mek. An vaiin mi 222 an ni a, vote nei hi mi 82 an awm bawk. Tuichawngchhuah hi Tuichawng atanga boat-a kalin darkar chanve kal a ni.

Tuichawngchhuah hi Local Administration Department (LAD)-in kum 2014-a Lunglei district chhunga Sub-Village a tihchhuah khaw 23 zingah a awm lo va, Belpei VC ram chhunga awm a ni. Heta tanga inbengbel chhovin, kum 2004 khan Sarva Shiksha Abhiyan (SSA) chuan Primary School an lo din tawh a ni. Hetianga dan lova khaw din a awm thu hi hriain, November ni 21, 2015 khan MSU Sub-Headquarters, Lungsen chuan Tuichawngchhuah hi a hmunah an endik a. Dan lova khaw dina SSA school a lo awm hi dik lova hriain, November ni 24, 2015 khan District Project Co-Ordinator, SSA Mission, Lunglei District hnenah ngenna siamin, harsatna leh buaina lian tham a awm lohna turin dan lova khaw din Tuichawngchhuaha SSA school hi a rang thei ang bera saseng turin a ngen ta a.

Hemi hnu hian MSU General Headquarters chuan December ni 1, 2015 khan Tuichawngchhuah an tlawh a; Tuichawng VC leh NGO hruaitute’n an tawiawm bawk. Hemi tum hian MSU hruaitute chuan Tuichawngchhuah chu dan lova din a nih thu leh, an khua December thla chhung ngeia chhuahsan turin an ti a; November ni 26, 2015-a Lungsen MSU, VC-I & II, Group YMA Lungsen joint meeting chuan Tuichawngchhuah hi December thla chhunga chhuahsan turin an lo ti tawh nghe nghe. Hei bakah hian, sub-village hial an dil pawh hi hriatthiam harsa an tih thu leh pek an remtih loh thu an sawi bawk.

Hetianga hmalakna a awm tak zel hnuah, Lunglei Addl DC chuan December ni 17, 2015 khan Tuichawngchhuaha chengte chu chhuak turin thupek a chhuah ta a ni. Hemi hi duh lovin January ni 8, 2016 khan Tuichawngchhuah khaw mi Kalendor Chakma chuan Gauhati High Court Principal Seat-ah petition thehlutin Mizoram sawrkar a khing. January ni 12, 2016 khan December thlaa sawrkarin Tuichawngchhuah chhuahna order a pek chu a ‘stay’-sak a, January ni 21, 2016 khan Mizoram sawrkar chuan ‘The Lushai Hills District (Village Council) Act, 1953 Sec 25 (2)(a) tlawhchhanin thla khat chhunga chhuak turin notice a tichhuak ta a ni. Hemi duh lohna lantirin February ni 5, 2016 khan All India Chakma Students’ Union (AICSU) huaihawtin Delhi-a Jantar Mantar-ah kawng an zawh a, zirlai pungkhawmte chuan union home minister-ah memorandum an thehlut nghal a ni.

Hetiang a nih tâk avang hian MSU General Headquarters hruaitu mi 5 leh Regional Headquarter, Lunglei hruaitu 4 leh Lungsen Sub-Headquarter hruaitute’n Tuichawngchhuah hi February ni 26, 2016 khan an pan leh a. He khua hi dan lova din a  nih avangin ni 30 chhunga chhuahsan turin an hriattir leh ta a, chumi hnua an la chhuahsan loh chuan a tul anga hmalak an tum thu pawh an hrilh nghe nghe.  February ni 27, 2016-a MSU thuchhuahin a tarlan danin, in sak thar pakhat an thiahsak hnuah chawhnu dar 2 bawr velah khua an chhuahsan leh ta, tiin an tar lang.

Hemi hnu lawk, tlai lam dar 4 vel khan Mizoram Chakma Alliance Against Discrimination (MCAAD) chuan thuchhuah siamin, tlai lam dar 3 vela Tuichawngchhuah Primary School a kan thu sawiin MSU hal niin an tarlang. Hemi tlai lam hian school kan thu-ah Lungsen Police Station-ah FIR an thehlut a, MSU hruaitu lo haw mekte chu zan dar 11 velah Lunglei Sazaikawnah man an ni ta a; thubuai IPC Section 436, 426 leh Section 36-te awrhtir an ni.

MSU hruaitute man an nih avangin general headquarters atanga an hruaitu thenkhat chuan February ni 27, 2016 khan Lunglei an pan a, an thlen veleh NGO hrang hrang hruaitute nen joint meeting nei nghalin, MSU hruaitu an mante chu chawhnu dar 2 hma ngeia chhuah turin an phut. Hemi hnu hian, Lunglei Police Station-ah, MCAAD te’n school hala MSU a puh chu, inpuh mualpho tumna nia hriain FIR an thehlut nghal a, an FIR-ah hian facebook lama thu dik tawk lo post-tu nia sawiin Lokesh Dhammei Chakma chunga hmala turin an police-te chu an ngên. Lunglei DC kawt tualah pung khawm lehin MSU hruaitute chhuah turin an au rual a; tlai lamah Chakma Rest House kawtah sitting demonstration an nei nghal bawk. Tlai lam dar 3 velah Lunglei-a NGO hruaitu hrang hrangte chuan MSU office-ah joint meeting nei lehin, MSU-in FIR an thehlut chu chak taka bawhzui turin police-te an beisei tih an sawi.

Hemi ni vek chawhma dar 11-ah MSU general headquarters chuan emergency meeting neih a ni a, thawhtanniah kawngzawh ni se tiin an rel. NGO Coordination Committee chu Central YMA office-ah an thu khawm a, MSU hruaitu mante chu intiamkamna awm lova chhuah turin an phut tih an tar lang. Chief Minister Pu Lal Thanhawla chu a bangla-ah len chilhin, MSU hruaitute chu finfiahna awm miah lova man an nih thu an hrilh a, chhuah a nih theih nana hma lakpui turin an ngên. Chief Minister hmalakna avangin zan dar 5 vel khan chhuah an ni ta a ni.

MSU hruaitu an man zinga general headquarters atanga kalte chuan February ni 29, 2016 khan Aizawl an lo haw a. Vanapa Hall kawtah a lawmna leh chawimawina neih niin, MSU adviser Lalhmachhuana Zofa chuan tawlhlohpuan a bahtir a ni. He hunah hian MSU president PC Lalrinhlua chuan thu sawiin, “Finfiahna nei miah lova Mizoram police-in min man hi hriatthiam harsa kan ti a, lock up-a indah hmasak chu sawi loh, jail-a min khung nghala case rip tak tak pathum min charge nghal rum rum mai hi kan rilru a na takzet a ni,” a ti.

School hala puh an nih chungchang sawiin MSU president chuan, “Zirlai pawl kan ni a, zirna in hi kan in pawimawh a ni. Chutiang a nih laia saw lai school va hal vang vang tura kalah min ngai lo ula ka duh. Hal tura kal ni ila, vawiin ni-ah hian Tuichawngchhuah saw meivapah a chang tawh ang,” a ti a. “Mizo khua in 100 chuang awmna Damdep-II-a an school chu a âwng heu huau a, furah school an kal hleithei lo. Nikum daih tawhin electric hrui pawh luh a ni a, tun thlengin an la êng lo. Chutiang a nih laia dan lova khaw din, ke pawha kal pawh hleih theih loh in tlemte awmnaah Education department-in SSA school tha tak a pe a, tranformer bun niin êng tha tak an nei. Electoral roll revision neih a nihin roll-ah thun an ni bawk. Sawrkar thuneitute an inenfiah a ngai takzet a ni,” a ti bawk.

Chhuah an nih theih nana theihtawpa chhuahtu NGO-a an thawhpui hrang hrangte chungah MSU president chuan lawmthu a sawi a, theihtawp chhuaha hma laksaktu Mizoram Chief Minister Pu Lal Thanhawla chungah lawmthu a sawi bawk a ni. He huna thusawitu dang, MZP vice president B. Vanlaltana chuan, “Chakma issue hi tun hma atang tawhin MZP pawhin hma kan lo lak tawhna a ni a, tunah hian dan lova Chakma khaw din hi in 28 a awm mek a, MZP chuan hma kan la zel dawn a ni,” a ti a. “Mi chu rukruk vang te, tualthah vang tein jail an tang a, MSU hruaitute erawh chu ram leh hnam chhan nana jail tang an ni; hei vang hian nationalism thinlung pute tan chuan chawimawi tlak an nihzia a chiang hle,” a ti bawk a ni.

February ni 28, 2016 zan dar 8 vel khan Aizawl-a Chakma House-ah mi thenkhat chu, facebook lama MCAAD chungchang post-tu, Lokesh Dhammei Chakma hmu turin an kal a, a lo awm lo. House hnathawkte chuan, an khuaa a haw thu an sawi. Hemi hnu lawk hian Vaivakawn Police Station atangin police an kal nghal bawk niin Zoram Today thudawnna chuan a sawi.

Lokesh Dhammei Chakma hi Mizoram University-a Master of Social Work (MSW)-a research scholar ni mek nia hriat a ni a, hetianga amah hmuh tum an awm tak avang hian, February ni 29, 2016 khan Mizoram a chhuahsan nghal nia hriat a ni.
-----------------------------------------------------------------------
MSU hruaitu police mante:
General Headquarters atangin
1. P.C. Lalrinhlua, President
2. B. Lalkhawngaihzuala, Secretary i/c Information
3. John A. Lalnghakzuala, Secretary i/c Establishment
4. J. Lalmuanzuala, Secretary i/c Games & Sports
5. R.B. Lalmalsawma, Executive Committee Member

Regional Headquarters atangin
6. Lalrinngheta Sailo, Vice President
7. Lalfamkima, Asst. Secretary
8. Johan PC Lalruatdika, Fin. Secretary
9. D. Engmawia Sailo, Secretary i/c Establishment

----------------------------------------------------------------------

To,

    The Officer In-charge
    Lunglei Police Station

Subject    : First Information Report

Ka pu,

    February ni 26, 2016-a Tuichawngchhuaha Primary School kâng chungchangah, Mizoram Chakma Alliance Against Discrimination (MCAAD), Delhi intite chuan an president Paritosh Chakma hminga thuchhuah siamin, social media lamah he school haltu hi Mizo Students’ Union (MSU) a ni tiin thu an theh darh a; Lokesh Dhammei Chakma inti chuan he thu hi facebook group pakhat ‘Mizoram News (in english)’ group-ah February ni 26, 2016 tlai dar 5:49 khan a post a ni. Hemi chungchang hi February ni 27, 2016-ah Vanglaini Daily News leh The Aizawl Post-ah a rawn lang bawk. MSU chu Primary School haltu-a an puh mai bakah, tihluihnaa Chakmaho chhuahtir tuma tharum hmang angah an puh bawk a ni.

    MSU chuan November ni 21, 2015 khan MSU chuan he khua hi lo tlawh tawhin dan lova khaw din a nih thu leh chhuahsan turin an lo ngen tawh a; hemi hnu hian Tuichawngchhuah chu chhuahsan lovin, in pawh an sak belh a ni tih thawm a awm avangin February ni 26, 2016-ah MSU hruaitu - Aizawl atangin mi 5, Lunglei atangin mi 4 chuan Tuichawngchhuah hi an tlawh ta a ni. An thu hriat hi a lo dik ngei a, in sak thar chu thiat tura hrilhin, chu khua pawh chu ni 30 chhung ngeia chhuahsan turin an hrilh nawn leh a, chawhnu dar 2:15 khan Tuichawngchhuah hi an chhuahsan leh ta a ni.

    Chutiang a nih lai chuan hemi ni tlai lam dar 3 khan, Tuichawngchhuah Primary School chu a kang ta a, a kan rual hian Delhi-a MCAAD intite chuan thuchhuah hi an siam nghal a, facebook-a an post-ah chuan school thlalak pawh a kan hma leh kan hnu an dah tel nghe nghe. Hetiang a nih avangin, he thil thleng hi MSU leh Mizote chu khawvel mithmuha tihmualpho nana ruahmanna fel tak neia tih niin a lang a; chuvangin, he thila mawhphurtu leh school haltu hi a rang lama man chhuak turin ka ngen che a ni. Tin, hei bakah hian MSU-te khawvel hriata mualpho taka puhtu MCAAD intite leh an president Paritosh Chakma te chu an phu tawk hremna an hmuh ngei theih nana a tul anga hma min laksak turin ka ngen a che.

   Ka information rawn thehluh hi khawngaiha min pawmsaka hma min laksak nghal turin ka ngen che a; MCAAD thuchhuah leh, facebook group-a post-na screenshot ka rawn thil tel nghal bawk e.
                                        I rintlak,

                                        (LALREMRUATA CHHANGTE)
                                  Contact No. 9436158991
 

Comments

Popular Posts

Mizo band lar The Prophets

ZORAM TODAY | November 3-16, 2015 - Fela Ngente An band hming i la hre ngai lo a nih pawhin LPS Top Chart (Top 10) a lang mek ‘Arora’ hla tal chu i hre ngei ang. Chu pawh i la en lo a nih chuan YouTube lamah han zawng la, ngaithla chhin teh. Beidawnna ruama t hu, hmalam huna beiseina nei tawh miah lo leh nun chaute chhawk zangkhai thei hla t ha tak hi i hriat loh kan duh lo. He hla avang hian mahni nunna lak duh em em tlangval pakhat chuan beiseina neih phahin beidawnna khur a t angin a tal chhuah phah asin. A TIRAH CHUAN Mizo Progressive Metal Band hmasa ber tia chhal theih turin October ni 25, 2009 khan ‘The Prophets’ hi din a ni a, an din kum hian hmalakna lian tham an nei lo. A kum leh (2010) a t angin nasa zawkin an bei a, a enga mah hmaa music video siam nghal ngawt chu t ha an tih loh avangin inelna hrang hranga tel chho phawt turin rilru an siam a. Tichuan,  Livewire MOOD INDIGO, 2011-a Sikkim khawpui Gangtok-a neihah an thawhrimna chu mal sawmsak niin pathum...

Albert Einstein chanchin i hriat loh te

ZORAM TODAY | October 20-2 November, 2015 - Lalmuansanga Hlondo Khawvel awm chhung zawnga theihnghilh tawh ngai loh tur, mi tam takin scientist ropui bera an ngaih Albert Einstein hian chanchin maksak tak tak a ngah hle; hriatreng a nih theihna tura khawvel a hnutchhiah thilte hi ropui tak tak a ni hlawm. A nunkawng zawha a thil tihte avangin vawiin thlengin amah belchiangtute mak tih leh ngaihhlut a la hlawh zel a ni. Albert Einstein chungchang i hriat loh 10 (sawm) lek i hre leh tur hian i ngaihsanna a tizual nge a tinêp sawt ang le? Theory of Relativity Albert Einstein-a theory ropui bera ngaih ‘Theory of Relativity’ hi midang hnen atanga a ruk, ama hming chawia buatsaih niin mi thenkhat chuan an ngai. German scientist David Hilbert leh ama tantu te chuan, he Theory of Relativity hi Albert Einstein-a’n a hnen atanga rua hmingthatna zawng zawng khûmah an puh a ni. A nihna takah chuan Hilbert hian Einstein-a theory tam tak hi a copy zawk niin an sawi. Mi tam tak chuan, Einst...

Mizo tlangval siam android games a hlawhtling

ZORAM TODAY | August 17-31,  2015  July thla chawhnu lama publish, ‘Bajrangi Bhaijaan’ mobile android games chu playstore-a download theiha dah a nih atanga kar hnih hnu lawkah mi nuai thum chuangin an download tawh a, Google Play ‘new free games’-ah pahnihna a ni mek a, action bik free games-ah pakhatna a ni mek bawk. Chu mai a la ni lo, Google Play-a free games awm zawng zawngah 13-na a ni mek; ranking hi active users leh download tam zawng atanga siam a ni ber. He games siamtu hi Chaltlang tlangval Kima @Mizohican a ni a, July ni 11-a tihchhuah a ni. Nikum kum tawp lam khan India rama mobile games development company lar ni chho mek ‘FITH Media’ company chu a thiante nen an din a; tun thlengin playstore-ah games pasarih an publish tawh a, an games siam hmasak pahnih - ‘Nikal Padi: Slumdog Plumber & Pipes Puzzle’ leh ‘Where's My Cat’ tih games-te hi India rama gaming ho zawng zawng hruaitu lu NASSCOM Game Developers Conference (NGDC)-ah ‘Mobile Game of th...

Mizo thalaite chotu Indian Army Officer nula Lt. Babie Lalduhsangi

ZORAM TODAY | October 6-19 October, 2015 Tun hnaia Mizo nula chhuanawm berte zinga rawn inhlãngkai Lt. Babie Lalduhsangi chu a training zo chawlh hmanga a lo haw zawk lai kan kawm thei hlauh mai a, sipai officer a nih chhoh dan leh a chanchin hrang hrang kan zawt a, hun tha tak min pek avangin a chungah kan lawm takzet a ni. Babie Lalduhsangi hi kum 2014 October thlaah Officers’ Training Academy (OTA) Chennai-ah a lut thla a, hetah hian mipa leh hmeichhia training pawlh vekin inelna hrang hrangah mipa leh hmeichhia an thliar hran lo! A sam sei mawi em em mai chu mi dang rualin an nawr kawlhsak vek a. An training chhung hian harsatna zawng zawng hneh dan an zir ni berin a lang. A chang chuan darkar 3 chauh te mutna hun an nei a, mel tam tak tlan te a ngai a. Hriatna tizau turin zirna lam an bei reng bawk. Thla 11 an intuaihriam hnuah kumin 2015 September thla khan an zo (commissioned) ta a,  hetia an zawh hian Lieutenant (arsi 2 bel) puitling an ni ta a ni. Sipai office...

Khiangawia khualzin kawng

ZORAM TODAY | September 1-14, 2015 - Fela Ngente Kum 1967 a ni a, Thailand rama Yasothon Province-ah chuan loneitu inngaitlawm leh ngilnei tak, taima em em bawk a awm a, a hming chu Yam a ni. An khuaah chuan nula zak thei lo ve tak a awm bawk a, ‘Joei’ tiin an ko thin. Kan hriat awlsam dan tur chuan Yam hi ‘Khiangawia’ kha a ni a, Joei hi ‘Vuani’ tia kan hriat kha a ni! He lemchan hmuhnawm em em hi a thupui chu ‘Yam Yasothon’ a ni a, kum 2005, September ni 8-a an tihchhuah tawh a ni. A hnuah part 2 leh 3 te an siam leh a, tunlaia lar em em hi Yam Yasothon-3 niin kum 2013, August ni 8-a an tihchhuah kha a ni. Yam Yasothon-3 Hei hi Khiangawia film thar ber a ni a, a thawnthu tlangpui chu kan hre nual tawh awm e. Khiangawia leh Vuani te chu an innei chho ta a, an fate pawh an puitling chho tan tawh. An fapa upa zawk Khiangmawia leh Khiangawia bialnu hlui Neihsungi fanu upa zawk Jawr-i te chu an inngaizawng a, Khiangawia fapa naupang zawk Khiangsata leh Neihsungi fanu nau...