Skip to main content

Sponsor lohvin temporary ILP pe chhuak thei tawh dawn

ZORAM TODAY | November 3-16, 2015
Hnam lian zawk leh tam zawkte chimralna lak ata Mizoram Mizote kan him theihna tura siam, Inner Line Regulation chu siam danglam a ni a, hei hi Mizote tan a pawi thei ang em, tih zawhna lian tak a awm mek.

October ni 16, 2015 khan Mizoram Chief Secretary Lalmalsawma chuan notification (No. F.22016/56/2011-HMP) a tichhuak a, chu a notification chhuah chu Mizoram-a hnam dang lut turte tana temporary ILP an pek thin chu sponsorship tel kher lo pawha pe chhuak tura hriattirna a ni:

“In the interest of the public, the Government of Mizoram is pleased to relax Para 4 of the ILP Guidelines and hereby authorize R.C, New Delhi, Addl. R.C, Kolkatta, Jt. R.C/Dy. R.C, Mumbai, Guwahati, Shillong and Silchar to issue Temporary ILP without sponsorship to the non-indigeneous person for entering into Mizoram with immediate effect and until further order” tiin.

Mizoram sawrkarin 8.9.2006-a Gazette a tih chhuahah Inner Line Regulation guidelines tarlan niin No. 1 (2)-ah temporary ILP chungchang tarlan a ni a. Hetah hian temporary ILP pe chhuak theitu tur tarlan niin, temporary ILP hmanga Mizorama hnam dang (non-indigeneous) lutte hi ni 15 aia rei lo chauh an awm theih thu a chuang a; temporary ILP dilna application tarlanah sponsor-tu hming leh address dahna tur a awm bawk. Tuna Chief Secretary notification chhuah anga sponsor-tu awm lova temporary ILP pek chhuah a nih chuan, Mizoram-ah hian hnam dang an pun belh hle rin a ni. Kum 1986-a MNF leh India sawrkar inremna (Memorundum of Settlement) Article 8-ah ‘Inner Line Regulation’ state sawrkar râwn lova siamthat emaw, tihbo emaw  a ni lovang’ tiin tar lan a ni a; state sawrkar hian tihdanglam theihna nei mah se, a nawm a maka tihdanglam a nih fo chuan he ILP hi a la nghing nge nge dawn niin a lang.

Mizo Hnam inhung bingna dan tia sawi mai theih ILP hi Bengal Eastern Frontier Regulation 1873 behchhana siam a ni a, he dan Act 5 of 1873-ah hian regulate dan tur a inziak a, chumi zulzui chuan Home Department hian guidelines a siam thin a, kum 1995 atang phei kha chuan council of minister-in an approve hnuah official gazette-in notification pawh chhuah a ni tawh nghe nghe a ni. He dan tlawhchhana permit (ILP) nei lova Mizorama hnamdang (non-mizo) an awm a niha hmuhchhuah (detect) an nih hian thawn haw emaw dan anga man emaw an ni thin.
 Mimal ILP sponsor tam zual 10-te (24.8.2015)

ILP hian dodalna a lo tawk ve tawh a. UT kan neih (1972) atang khan a hluar tan a. Dodalna karah Non Trading Regulation pawh kha tihsei a ni a, kum 1977 leh 1987 velah te pawh khan, RAP hmathehin Inner Line Regulation hian beihna a tawk thin. A langsar hnaivai deuh chu, kum 2008-a North East Plains Trader and Youth Federation-in a dodal kha a ni. June ni 2, 2008-a Inner Line Permit khinna Guwahati High Court-a an thehluh avangin June ni 13, 2008-ah high court chuan ILP hmang tawh rih  lo tura khapna thupek a chhuah a nih kha.

ILP hi sponsor theih zat bituk a awm a, mi pakhat (private) tan tum khatah mi 10 zel sponsor theih a ni a, sawrkar department/PSU/firm/company tan tum khatah mi 100 zel sponsor theih a ni thung. Tunah hian Mizoram puma ILP nei zat chiah hriat a harsa hle a, ILP nei lo hi engtik lai pawhin man tur an awm reng a ni. Mizoram Police-te’na kumin chhung, September ni 6 thlenga ILP nei lo case an register zat hi 46 niin, thawn haw hi mi 242 lai an awm a, tlawmngai pawlte’n eng emaw zat man an nei bawk. 

ZORAM TODAY-in RTI Act hmanga a zawhna, H. Lalhmingthanga, State Public Information Officer & Sub-Divisional Officer (Sadar), Aizawl District-in a chhan danin, ILP nei chunga hnam dang sumdawng awm hi mi 26 lai an awm. Chungte chu a hnuaia mite hi an ni: 


 Inner Line Regulation guidelines point 8 (1)-in a tarlan danin, sawrkarin [guidelines-ah chuan Mizo District Council leh Autonomous District Councils (Lai, Chakma leh Lakher) tia tarlan a ni] a pek chhuah Permanent Trade License neite tan ILP hi kum 1 chhung hman theih niin, kum 3 aia rei lo a ni thung. Hemi hun chhung a zawh hnuah kum khat chhung atan zel pawhsei theih a ni bawk. Tin, Permanent Trade License neitute hian an hnathawk-tu atan tum khatah hnam dang (non-indigeneous) mi pathum aia tam lo an sponsor thei bawk.

ILP nei sumdawng mi 26 zinga pakhat tih loh chu Aizawl-a mi vek an ni a, pahnih hian Mizo hmingin dawr an siam a, a dang pawh Mizo hming anga ngaih theih dawr siam an awm bawk. An hming diktak hmanga Trade License nei thei si, Mizo hminga dawr an siam leh thei hi thil mak tak a ni a, license issue-tute thiam loh niin a lang.

Aizawl-ah ringawt pawh hnam dang siam dawr a tam hle a, a bikin restaurant a tam hle. Heng mite Trade License leh Inner Line Permit hi a khât tawka endik fo a tha hle a, an Trade License a lo valid tawh lo a nih chuan ILP nei mah se, dân bawhchhia an ni tho tho. Tin, an mi chhawrte hi ILP an neih leh neih loh bakah, a sponsor-tu hriatchian a tha hle a; ILP pe chhuaktu lam fimkhur tawk loh vang emaw, tihsual palh emaw avanga sponsor theih zat aia tam sponsor hi thil awm thei a ni bawk. 

----------------------
ZIRLAI PAWL LEH ILP 

ILP nei lo dap chhuah leh dân lova sumdawng dap chhuah kawngah zirlai pawl pahnih Mizo Zirlai Pawl (MZP) leh Mizo Students’ Union (MSU) te an thawhhlawk hle a, YMA pawhin hmun thenkhatah ILP nei lo an dap chang a awm thin bawk.

MZP hian kum tin hnam dang ILP nei lo dap chhuah beihpui an thlak ziah a, mi thahnem tak an man chhuak thin a. Hei bakah hian kumin, 2015 March thla atang khan Mizo Thalai Pawl (MTP) nena tangkawpin dân lova hnam dang sumdawng dap chhuah beihpui an thlak a, dawr 30 chuang zet chu an khar a ni.

Mizo Students Union (MSU) pawhin kumin, 2015 September thla khan hnam dang ILP nei lo an dap a, zingkar khatah mi 20 zet an man chhuak a, heng mite hi police kutah hlan vek an ni. 

Comments

Popular Posts

Albert Einstein chanchin i hriat loh te

ZORAM TODAY | October 20-2 November, 2015 - Lalmuansanga Hlondo Khawvel awm chhung zawnga theihnghilh tawh ngai loh tur, mi tam takin scientist ropui bera an ngaih Albert Einstein hian chanchin maksak tak tak a ngah hle; hriatreng a nih theihna tura khawvel a hnutchhiah thilte hi ropui tak tak a ni hlawm. A nunkawng zawha a thil tihte avangin vawiin thlengin amah belchiangtute mak tih leh ngaihhlut a la hlawh zel a ni. Albert Einstein chungchang i hriat loh 10 (sawm) lek i hre leh tur hian i ngaihsanna a tizual nge a tinêp sawt ang le? Theory of Relativity Albert Einstein-a theory ropui bera ngaih ‘Theory of Relativity’ hi midang hnen atanga a ruk, ama hming chawia buatsaih niin mi thenkhat chuan an ngai. German scientist David Hilbert leh ama tantu te chuan, he Theory of Relativity hi Albert Einstein-a’n a hnen atanga rua hmingthatna zawng zawng khûmah an puh a ni. A nihna takah chuan Hilbert hian Einstein-a theory tam tak hi a copy zawk niin an sawi. Mi tam tak chuan, Einst...

Khiangawia khualzin kawng

ZORAM TODAY | September 1-14, 2015 - Fela Ngente Kum 1967 a ni a, Thailand rama Yasothon Province-ah chuan loneitu inngaitlawm leh ngilnei tak, taima em em bawk a awm a, a hming chu Yam a ni. An khuaah chuan nula zak thei lo ve tak a awm bawk a, ‘Joei’ tiin an ko thin. Kan hriat awlsam dan tur chuan Yam hi ‘Khiangawia’ kha a ni a, Joei hi ‘Vuani’ tia kan hriat kha a ni! He lemchan hmuhnawm em em hi a thupui chu ‘Yam Yasothon’ a ni a, kum 2005, September ni 8-a an tihchhuah tawh a ni. A hnuah part 2 leh 3 te an siam leh a, tunlaia lar em em hi Yam Yasothon-3 niin kum 2013, August ni 8-a an tihchhuah kha a ni. Yam Yasothon-3 Hei hi Khiangawia film thar ber a ni a, a thawnthu tlangpui chu kan hre nual tawh awm e. Khiangawia leh Vuani te chu an innei chho ta a, an fate pawh an puitling chho tan tawh. An fapa upa zawk Khiangmawia leh Khiangawia bialnu hlui Neihsungi fanu upa zawk Jawr-i te chu an inngaizawng a, Khiangawia fapa naupang zawk Khiangsata leh Neihsungi fanu nau...

Advertisement chhuah lovin SSA zirtirtu 58 la

ZORAM TODAY | October 20-2 November, 2015 Sarva Shiksha Abhiyan (SSA), Mizoram hnuaiah kumin 2015 April thla hnu lamah advertisement chhuah lovin zirtirtu leh thawktu dang atan SSA contract scheme hmangin mi 58 lak an ni. Right to Information Act(RTI) hmanga zawhna, Mizoram SSA Mission Additional State Project Director leh State Public Information Officer(SPIO) ni bawk V. Lalsiamthara’n a chhan dan chuan, SSA hnuaia Middle School leh Primary School-a thawk tur hian advertisement chhuah lovin Mamit district-ah 14, Kolasib district-ah 12, Lunglei district-ah 11, Lawngtlai district-ah 8, Aizawl district-ah 6,  Champhai district leh Serchhip district-ah 3 ve ve leh, Saiha district-ah 1 lak an ni. Heng mi 58 te hi UPST(VIII), UPST, Art Instructor, RP(BRC), RP (Subject Specialist) leh RP (CWSN) te niin heng mite hian an hna an zawm vek tawh a ni. Sawrkar hnuaia hna thla thum aia rei thawh dawn chuan district employment exchange kaltlangin hnaruak awm zat leh dil theih dan tur kim...

Zoram tana voh Vohbik

ZORAM TODAY | October 20-2 November, 2015 - Fela Ngente Hosana’ leh ‘Khualzinna ram’ tih hla hre pha lo tan pawh ‘Vana h lawmman ka tan a awm’ tih hla chu hriat loh rual a ni lo vang. ‘The Sun Beams’ hun a liam a, kum 2000 AD a lo her chhuah meuh chuan Mizo gospel music industry sawi nghing lawih thei thil a thleng ta! Kum 2001 June thla a lo thlen chuan tun thlenga kan hriat lar tak em em ‘VOHBIK’ chu Aizawl nula zaithiam palite’n an din a, member panga ni tura an inbeisei viau laiin an zinga pakhat chuan rokhawlhna avangin a zawm thei lo va, Zoram rimawi khawvela hming dai leh ngai tawh lo turin ke an pên ta a ni. An indin tirh hian hming an la nei mai lo va, Mizo hming neih ngei an duh bawk si avangin an phuah kual nasa hle a, a enga mah chu remchangin an hre thei si lo va, thla khat hnu velah an member zinga pakhat Vari zan mu chu zing dar 2 velah a harh hlawl mai a, ‘Vohbik’ tih chu a rilruah a awm ta tlat mai a; tichuan, in-phone kualin a hming chu an duh hle a, a lehl...

ZNP in an President hluiin dan a palzut an ti

 ZORAM  NATIONALIST  Vawiin September 25, 2020 hian Zoram Nationalist Party(ZNP) chuan an General Secretary JV Pahlira hminga thuchhuah an siam ah ZNP chuan MLA 10 laiin Mizoram Assembly Speaker hnena ZLP Opposition Group Leader Pu Lalduhawma, MLA Ex-President, ZNP chu India Constitution 10th Schedule Para 2(2) a bawhchhiat avanga, a MLA nihna disqualify tura thu an thlen hi thil tih awm takah ZNP Gen. Hqrs chuan a ngai a ni, an ti. An thuchhuah in a tarlan danin ZNP Constitution Bung 7, Para 34 in a sawi angin ‘General Assembly chu Party inkhawmpui lian ber leh thuneitu sangber a ni’ atih mek lai leh Bung 6 Para 33(C) National Council thuneihna - “Thu hmanhmawh ah chuan General Assembly ai a awh thei ang” tih a ni laia ZNP Constitution bawhchhia a ZNP pumpui ZPM Party a in chhunluh vek thu a puang ringawt mai chu mak an tih thu sawiin " MLA (Lalduhoma) a nih ve theihna tur atana kawng engkima theihtawp chhuah tu ZNP mipui te zahlohna leh palzutna-ah ZNP Gen. Hqrs. chuan ...